Zjawiska astronomiczne w 2025 roku

Pominięto bardzo niekorzystne elongacje Merkurego i niekorzystna geometrycznie złączenia planet. Nie uwzględniono Urana i Neptuna.

Słońce nadal aktywne podczas szczytu 25. cyklu słonecznego.

Komety przechodzące przez peryhelium w 2025 roku:
W 2025 roku przez peryhelium przejdzie 91 znanych komet.
Teoretycznie dostępne dla obserwacji przez lornetki (czyli jaśniejsze od 10m) mogą być komety: C/2024 G3 (ATLAS), 323P/SOHO, oraz 210P/Christensen. Niestety, wszystkie z nich przekroczą podaną jasność w niewielkiej odległości kątowej od Słońca i ich obserwacje będą wtedy niemożliwe. Ponadto, do Słońca zbliżać się będzie kometa C/2024 E1 (Wierzchos), która w kolejnym, 2026 r. może być widoczna nieuzbrojonym okiem. Pod koniec stycznia 2026 ma osiągnąć 5 mag.
W 2025 r., jednak, również i ona będzie się znajdować na niebie zbyt blisko Słońca.

Aktualnie dostępne do obserwacji są 2 w miarę jasne komety: (dane na 22.01.2025)
1 C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS): 10,6 mag. O 16.15 UT, przy Słońcu 10° pod horyzontem kometa świeci 9° nad horyzontem w gwiazdozbiorz Orła. Przez peryhelium przeszła 27.09.2024 r.
2 29P/Schwassmann/Wachmann: 11,7 mag. O 20.00 UT wznosi się już 20° nad wschodnim horyzontem w gwiazdozbiorze Lwa. Peryhelium 07.03.2019. Okres obiegu 14,67 roku. Należy do grupy Centaurów, które okrążają Słońce między orbitami Jowisza i Saturna i są prawdopodobnie wytrąconymi przez wielkie planety obiektami Pasa Kuipera. Mimośród 0,04, P/A 5,72/ 6,26 j.a..
3 C/2024 G3 (ATLAS) – aktualnie (11.01.2025) ma szacunkowo -1 mag i jest widoczna przez koronograf SOHO w odl. 7° od Słońca. Zbliży się do niego na minimalną odległość 5° i zacznie się oddalać jeżeli oczywiście przetrwa peryhelium, które osiągnęła dzisiaj (13.01.2025) w odległości 0,09 AU od Słońca.

Momenty zjawisk zakryciowych i parametry zbliżeń planet dla okolic Krakowa.

Złączenia planet z Księżycem w odległości maksymalnie 1° od brzegu tarczy Księżyca (w szczególnych przypadkach do 1,5-2° – np. przy korzystnej fazie Księżyca). Nie uwzględniono Urana i Neptuna.

Styczeń

Jowisz po zeszłorocznej opozycji (7.12.2024) nadal jest doskonale widoczny wysoko w gwiazdozbiorze Byka, h max = 62°. Kolejna opozycja dopiero 10.01.2026 r. Ostatnim rokiem bez opozycji Jowisza był 2013. 11.05 Callisto, jedyny satelita galileuszowy, który może nie być zaćmiony przez Jowisza schowa się w jego cieniu. Jest swego rodzaju preludium do rozpoczynającego się w przyszłym roku sezonu na wzajemne zaćmienia i zakrycia w układzie satelitów galileuszowych.

3 – 15.00 UT – maksimum Kwadrantydów (oczekiwany ZHR=80). Księżyc 4 d po nowiu. Zalecany do obserwacji w tym roku przez International Meteor Organization
4 – Zakrycie Saturna przez Księżyc (faza +25%). Zakrycie przy ciemnym brzegu o 17.43 UT na wys. 21°, CA 76S. Odkrycie przy jasnym brzegu o 18.40 na wys. 14°, CA -49S.
Czas trwania zakrycia tarczy planety to 19 sek a pierścieni 42,5 sek, natomiast odkrycie planety jak pierścieni to 16,6 – 16,8 sek.
Widoczne również zakrycie Tytana (8,9 mag). Czas trwania 0,9 sek.
10 – Poranne zakrycie Plejad przez Księżyc (faza =82%). Nisko nad horyzontem.
10 – Maksymalna wschodnia (wieczorna) elongacja Wenus (47° 10′). Jasność -4,4 mag, faza 51%. Na początku zmierzchu cywilnego (15.35 UT) planeta 27° nad horyzontem. W tym roku Wenus osiągnie obie maksymalne elongacje. Dla porównania w 2024 nie było żadnej!
14 – Bliska koniunkcja Marsa i Księżyca. O 04.30 UT Mars w odległości 16′ od brzegu tarczy Księżyca w pełni. H=24°.
16 v Opozycja Marsa. Średnica planety ok.15”, jasność -1,3 mag, h max 64º, gwiazdozbiór Raka w pobliżu granicy z Bliźniętami. W zeszłym roku nie było opozycji.
18 – 17.30 UT – Zbliżenie Wenus (-4,5 mag) i Saturna (1,1 mag) – separacja 2°. O 17.30 UT planety 17° nad horyzontem (Słońce 21º pod horyzontem)

Luty

9 – Bardzo bliska koniunkcja Marsa i Księżyca. O 19.20 UT Mars w odległości 9′ od brzegu tarczy Księżyca w fazie +92%. H=61°.
25 – Zbliżenie Saturna (1,1 mag) i Merkurego (-1,2 mag) – odległość 1,5°. O 16.50 UT planety ~5° nad horyzontem na początku zmierzchu cywilnego (Słońce 6º pod horyzontem). Maksymalne zbliżenie 1,4°) wypadnie o 9.50 UT, planety będą wysoko nad horyzontem ale w ciągu dnia.

Marzec

8 – Maksymalna elongacja wschodnia Merkurego: 18°15’. O 17.05 UT planeta ok. 11º nad horyzontem na początku zmierzchu cywilnego (Słońce 6º pod horyzontem). Bardzo korzystne warunki do obserwacji planety.
12 – Zbliżenie Wenus (-4,3 mag) i Merkurego (0,6 mag) – odległość 5,5°. O 17.30 UT planety 8° nad horyzontem (przy Słońcu 9º pod horyzontem).
14 – Całkowite zaćmienie Księżyca. Zaćmienie w całości widoczne w całej Ameryce Północnej (z wyjątkiem zachodniej części Alaski), w zachodniej części Ameryki Południowej i przyległej części Oceanu Spokojnego, w zachodniej Grenlandii oraz w zachodniej części Atlantyku; W zachodniej i środkowej Europie, zachodniej i środkowej Afryce oraz na zachodnim Atlantyku przy zachodzie Księżyca. W prawie całej Australii (z wyjątkiem części zachodniej, wschodniej Azji oraz na zachodnim Pacyfiku przy wschodzie Księżyca.

Przebieg zaćmienia (czas w UT):
Początek zaćmienia półcieniowego: 3h57m 258° 12°
Początek zaćmienia częściowego: 5h10m 272° 1°
Początek zaćmienia całkowitego: 6h26m 287° -10°
Maksimum zaćmienia: 7h00m 294° -14°
Koniec zaćmienia całkowitego: 7h31m 300° -19°
Koniec zaćmienia częściowego: 8h48m 318° -27°
Koniec zaćmienia półcieniowego: 10h00m 337° -33°

Azymut Ak (liczony od północy) i wysokość nad horyzontem hk podane dla Szczecina: λ = 14.5° E, ϕ = 53.4° N
Maksymalna faza zaćmienia całkowitego: 1.1784

29 – Częściowe zaćmienie Słońca.
Cień Księżyca przechodzi powyżej północnych obszarów biegunowych Ziemi. Zaćmienie widoczne będzie w zachodniej i środkowej Europie, w północno-zachodniej Azji, we wschodniej Kanadzie, na Grenlandii oraz na środkowym i północnym Atlantyku. Półcień Księżyca dotknie powierzchni Ziemi na Atlantyku, przy północnym wybrzeżu Ameryki Południowej o godzinie 8h50m35s. Faza maksymalna równa 0.9361 nastąpi o godzinie 10h47m18s i będzie widoczna przy wschodnim brzegu Zatoki Hudsona w Ameryce Północnej. Zaćmienie zakończy się o godzinie 12h43m36s, gdy półcień opuści Ziemię w północnej Azji (Syberia).

Poniższa tabela podaje przebieg zaćmienia dla wybranych miast w Polsce:

Miasto Tp Tmax Tk Fmax h
Białystok 10h55m 11h32m 12h09m 0.149 39º
Gdańsk 10h43m 11h22m 12h12m 0.227 39º
Kraków 10h51m 11h25m 11h59m 0.121 43º
Łódź 10h47m 11h26m 12h06m 0.168 41º
Poznań 10h40m 11h24m 12h07m 0.212 41º
Szczecin 10h35m 11h22m 12h09m 0.259 40º
Warszawa 10h50m 11h28m 12h07m 0.158 40º
Wrocław 10h41m 11h22m 12h04m 0.184 42°

Kwiecień

1 – Wieczorne zakrycie Plejad przez Księżyc (faza +16%). Bardzo nisko nad horyzontem. Zakrycie Alcyone 2° nad horyzontem.
5 – 20.30 Koniunkcja Marsa i Księżyca. Mars w odległości 1,3° od brzegu tarczy Księżyca w pierwszej kwadrze. H=47°.
22 – 13.30 UT – Maksimum Lirydów (oczekiwany ZHR=18-90). Księżyc 1 d po ostatniej kwadrze. Zalecany do obserwacji w tym roku przez International Meteor Organization
25 – 3.00 UT – Księżyc 2 d przed nowiem 50′ od Saturna i 2.7° od Wenus przy Słońcu 5° pod horyzontem. H Księżyca 5°.

Maj

3 – Księżyc, Mars i M44 (Praesepe) w jednej linii: Mars w odległości 1,3° od brzegu tarczy Księżyca 1d przed 1 kwadrą a z drugiej strony 1° od centrum M44.
6 – 03.00 UT – Maksimum η-Akwarydów (oczekiwany ZHR=50). Księżyc 2 d po pierwszej kwadrze. Zalecany do obserwacji w tym roku przez International Meteor Organization.

Czerwiec

1 – Maksymalna elongacja zachodnia (poranna) Wenus (45° 52′). Jasność -4,3 mag, faza 50%. Na początku świtu cywilnego (01.50 UT) planeta zaledwie 8° nad horyzontem.
8 – 19.10 UT – Zbliżenie Jowisza (-1,9 mag) i Merkurego (1,2 mag) – separacja 2°. O 19.10 UT planety 3-4° nad horyzontem (Słońce 3,5º pod horyzontem)
23 – Poranne zakrycie Plejad przez Księżyc (faza -7%). Wysokość 24°.
27 – 11.00 UT – Maksimum Bootydów czerwcowych, ZHR do 100, nadzwyczaj powolne (18 km/s) czerwonawe meteory. Księżyc 2 d po nowiu. Zalecany do obserwacji w tym roku przez International Meteor Organization

Lipiec

3 – Maksymalne zbliżenie Merkurego do gromady otwartej M44 – Praesepe. Wieczorem, b. nisko nad horyzontem.
4 – Maksymalna elongacja wschodnia Merkurego: 25°56’. O 19.35 UT: planeta 4º nad horyzontem na początku zmierzchu cywilnego (Słońce 6º pod horyzontem). Tego wieczora Merkury będzie nadal blisko M44 – ok. 2 ° od środka gromady. NIEZWYKLE PODOBNA KONFIGURACJA miała miejsce niemal dokładnie rok wcześniej.
28 – 20.00 UT – Koniunkcja Marsa i Księżyca. Mars w odległości 1,8° od brzegu tarczy Księżyca 4 d po nowiu. H=10°. Słońce 5° pod horyzontem.
31 – Maksimum Południowych δ-Akwarydów (oczekiwany ZHR=25). Księżyc 1 d przed pierwszą kwadrą. Zalecany do obserwacji w tym roku przez International Meteor Organization.

Sierpień

12 – Maksimum Perseidów (oczekiwany ZHR=100). Księżyc 3 d po pełni.
12 – 02.50 UT – Zbliżenie Jowisza (-1,9 mag) i Wenus (-4.0 mag) – separacja 52′. Planety 22° nad horyzontem na początku świtu cywilnego (Słońce 6º pod horyzontem)
19 – Maksymalna elongacja zachodnia Merkurego: 18°35’. O 03.00 UT planeta ok. 9º nad horyzontem na początku świtu cywilnego (Słońce 6º pod horyzontem). Bardzo korzystne warunki do obserwacji planety.

Wrzesień

1 – 03.00 UT Maksimum Aurigidów (oczekiwany ZHR=10). Księżyc 1 d po pierwszej kwadrze. Zalecany do obserwacji w tym roku przez International Meteor Organization.
7 – Całkowite zaćmienie Księżyca. Zaćmienie w całości widoczne w prawie całej Azji, całym Oceanie Indyjskim, środkowej i zachodniej Australii, we wschodniej Afryce oraz prawie całej Antarktydzie.
We wschodniej Azji, wschodniej Australii oraz na całym obszarze Oceanu Spokojnego przy zachodzie Księżyca. W Europie, prawie całej Afryce oraz we wschodniej części Atlantyku przy wschodzie Księżyca.

Przebieg zaćmienia (czas w UT):

Początek zaćmienia półcieniowego: 15h28m 82° -16°
Początek zaćmienia częściowego: 16h27m 93° -7°
Początek zaćmienia całkowitego: 17h31m 105° 3°
Maksimum zaćmienia: 18h13m 113° 9°
Koniec zaćmienia całkowitego: 18h53m 122° 14°
Koniec zaćmienia częściowego: 19h56m 136° 22°
Koniec zaćmienia półcieniowego: 20h56m 150° 28°
Azymut Ak (liczony od północy) i wysokość nad horyzontem hk podane dla Warszawy: λ = 21.0° E, ϕ = 52.2° N
Maksymalna faza zaćmienia całkowitego: 2.3440

12 – Wieczorne zakrycie Plejad przez Księżyc (faza – 68-67%). Kilkanaście stopni nad horyzontem. Zakrywana będzie również Alcyone.
19 – Dzienne zakrycie Wenus przez Księżyc (faza -5,5%). Zakrycie przy jasnym brzegu o 12.16 UT na wys. 34°, CA -87N. Odkrycie przy ciemnym brzegu o 13.25 na wys. 23°, CA 63N. Czas trwania zakrycia tarczy planety to 29 sek, przy średnicy 11,5” W odl. 31′ od Wenus i minimalnie 6′ od brzegu tarczy Księżyca będzie świecił Regulus. (1,4 mag).
21 – Opozycja Saturna. Średnica planety 19”, jasność 0,6 mag, h max ok.37º (5° wyżej niż w zeszłym roku), gwiazdozbiór Ryb. Pierścienie zobaczymy dokładnie z boku pod koniec tego roku. Jasność planety taka sama jak w roku ubiegłym podczas opozycji.
21 – Częściowe zaćmienie Słońca. Cień Księżyca przechodzi poniżej południowych obszarów biegunowych Ziemi. Zaćmienie widoczne będzie w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego oraz w części Antarktydy. Półcień Księżyca dotknie powierzchni Ziemi w zachodniej części Pacyfiku o godzinie 17h29m32s. Faza maksymalna równa 0.8535 nastąpi o godzinie 19h41m44s i będzie widoczna ok. 800 km od wybrzeży Ziemi Gatesa (Antarktyda), Zaćmienie zakończy się o godzinie 21h53m33s, gdy półcień opuści Ziemię na wschodnim wybrzeżu Półwyspu Antarktycznego (Antarktyda). W Polsce zaćmienie niewidoczne.
23 – Opozycja Neptuna. Średnica planety ~2,4”, jasność 7,8 mag, h max ok. 39º, gwiazdozbiór Ryb. Planeta na niezmienionej wysokości w porównaniu z ubiegłym rokiem.

Październik

8 – 19.00 UT – Maksimum Drakonidów. ZHR ok.5. Księżyc 1 d przed pełnią. Zalecany do obserwacji w tym roku przez International Meteor Organization.
21 – Maksimum Orionidów (oczekiwany ZHR >20), Księżyc w nowiu. Zalecany do obserwacji w tym roku przez International Meteor Organization.

Listopad

5 – Maksimum Taurydów Południowych, oczekiwany ZHR=5-10. Księżyc w pełni.
6 – Wieczorne zakrycie Plejad przez Księżyc (faza – 98%). Zakrywana będzie również Alcyone.
12 – Bliska koniunkcja Księżyca w ostatniej kwadrze z Regulusem (1,4 mag). O 22.45 UT obiekty ok. 3,5° nad horyzontem.
17 – 18.00 UT Maksimum Leonidów, oczekiwany ZHR=10-20. Księżyc 3 d przed nowiem. Zalecany do obserwacji w tym roku przez International Meteor Organization.
21 – Opozycja Urana. Średnica planety ~4”, jasność 5,6 mag, h max 59º, gwiazdozbiór Byka. Planeta 1° niżej w porównaniu z zeszłym rokiem.

Grudzień

4 – Poranne zakrycie Plejad przez Księżyc (faza +99%). Zakrywana będzie również Alcyone.
7 – Maksymalna elongacja zachodnia Merkurego: 20°44’. O 05.45 UT planeta ok. 10º nad horyzontem na początku świtu cywilnego (Słońce 6º pod horyzontem). Bardzo korzystne warunki do obserwacji planety.
10 – Dzienne zakrycie Regulusa (1,4 mag) przez Księżyc. Faza -66%. Zakrycie przy jasnym brzegu (CA -53N) o 7.49 UT na wys. 26°. Odkrycie przy ciemnym brzegu (CA 31N) o 8.29 UT na wys. 19°.
14 – 08.00 UT – Maksimum Geminidów (oczekiwany ZHR=150), Księżyc 3 d po ostatniej kwadrze. Zalecany do obserwacji w tym roku przez International Meteor Organization.
22 – 10.00 UT – Maksimum Ursydów (oczekiwany ZHR 33). Księżyc 2 d po nowiu. Zalecany do obserwacji w tym roku przez International Meteor Organization.

Scroll to Top